آشنایی با روش‌های مراقبت بعد از عمل بینی
عوامل زیادی روی نتیجه عمل بینی اثر می‌گذارند. این که یک فرد بعد از عمل بینی چگونه از خود مراقبت کند و از روش های مراقبت بعد از عمل بینی اطلاع داشته باشد، بسیار مهم است. تغذیه، نحوه خوابیدن، نحوه ورزش کردن و… همگی بر نتیجه اثر خواهند گذاشت. برای همین بعد از عمل باید به خوبی از خود مراقبت کنید. در صورت رعایت دستورالعمل‌ها درد شما کمتر خواهد شد، ورم کمتری خواهید داشت، خطر عفونت کاهش می‌یابد و… . در این مقاله رسیدگی‌ها و روش های مراقبت بعد از عمل بینی را توضیح می‌دهیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
روزهای اول پس از جراحی بینی
مراقبت در روزهای اولیه بسیار مهم است. بینی شما در مرحله حساسی قرار دارد و هر اشتباهی می‌تواند روی نتیجه اثر منفی بگذارد. در این بخش نگاهی مختصر به روش های مراقبت بعد از عمل بینی در هفته اول پس از جراحی بینی می‌پردازیم تا به خوبی متوجه شوید که در چه مرحله حساسی قرار دارید.
روز جراحی
معمولاً در ۲۴ ساعت اول احساس خستگی می‌کنید و حالت تهوع خواهید داشت. این عوارض طبیعی هستند و به علت داروها رخ می‌دهند. دور چشم‌ها معمولاً کبود است. بینی شما در پانسمان است و ممکن است فکر کنید بیش از حد بالا کشیده شده است. نگران این موضوع نباشید. بینی شما بعداً خوب به حالت طبیعی درمی‌آید.
روز اول
تورم بیشتر می‌شود. ممکن است کمی خونریزی داشته باشید.
روز دوم
تمام اتفاقات روز اول را شاید در حد شدیدتر تجربه کنید. افزایش تورم و مسدود بودن راه تنفسی طبیعی است. خونریزی هم همچنان ممکن است وجود داشته باشد.
روز سوم
در این روز کبودی و تورم به اوج خود می‌رسد. ممکن است حتی نتوانید چشمان خود را باز کنید. خونریزی باید قطع شده باشد؛ اما ممکن است کمی ترشحات خونی را مشاهده کنید. در این زمان دراز نکشید. از کمپرس سرد استفاده کنید و اجازه دهید کمپرس ده دقیقه روی بخش‌های ورم کرده باقی بماند. سپس ده دقیقه به صورت خود استراحت دهید و دوباره این کار را بکنید. این کار را تا ۶۰ دقیقه ادامه دهید. ممکن است بینی شما از داخل متورم شده باشد و لخته خون درون آن مشاهده کنید.
روز چهارم
خونریزی باید قطع شده باشد. اگر نشد، به پزشک مراجعه کنید. کمی از تورم کاسته می‌شود. پوست اطراف بین تقریباً زرد رنگ می‌شود. این رنگ زرد نشانه شروع روند ترمیم است. سوراخ‌های بینی کمی نامتقارن خواهند بود. تقریباً ۷۰ درصد بیماران عدم تقارن را در اطراف بینی خود مشاهده می‌کنند و این جای نگرانی ندارد.
روزم پنجم
ورم و کبودی به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. ممکن است بخش زیادی از صورت شما زرد شده باشد. ممکن است فکر کنید که اسپلینت بینی کمی کج است یا شل شده است. نیازی به سفت کردن مجدد آتل نیست. اجازه دهید به صورت طبیعی جدا شود. ممکن است هنوز هم در تنفس مشکل داشته باشید و مجبور باشید از دهان نفس بکشید.
روز ششم
رنگ‌دانه‌های صورت شما تغییر خواهند کرد. حرکات اجزای صورت کمی راحت‌تر می‌شود.
روز هفتم
معمولاً در این روز بخیه و آتل را باید بردارید. در این روز مقدار کمی کبودی مشاهده خواهید کرد.
حال با توجه به موارد گفته شده، توضیح می‌دهیم که در این روزها و همچنین روزهای بعدی آن چگونه از بینی خود مراقبت کنید تا دچار مشکل نشوید.
عدم انجام فعالیت‌های سخت
بلند کردن لوازم سنگین، وزنه‌های سنگین، دویدن، ورزش‌های هوازی، پیاده‌روی تند، انجام حرکات شدید فیزیکی مثل خم شدن، کشیدن اجسام و… همگی ممنوع هستند. این فعالیت‌ها به بینی شما فشار می‌آورند. اجازه دهید دو الی سه هفته از عمل شما بگذرد، سپس سراغ فعالیت‌های این چنینی بروید. برای شروع هم باید از کارهای ساده شروع کنید و نباید فورا سراغ فعالیت‌های سنگین بروید. تا حدود شش هفته از شنا کردن خودداری کنید. گچ روی بینی شما باید خشک بماند. گاهی باید برخی از ورزش‌ها را به مدت ۴ الی ۶ ماه رها کنید؛ مثلاً ورزش‌های تماسی مثل بسکتبال، بوکس و… می‌توانند تأثیر منفی روی نتیجه عمل بگذارند.
فین کردن
در این زمان به هیچ عنوان نباید فین کشید و بینی خود را بکشید. ممکن است سرما بخورید، به چیزی آلرژی پیدا کنید و… . با وجود این موارد نمی‌توانید راه بینی خود را با این کار باز کنید. چون بسیار خطرناک است. بهتر است از هر فردی که نشانه‌های بیماری دارد، دوری کنید. دستان خود را مرتب بشویید و ضدعفونی کنید. به صورت خود دست نزنید. تا می‌توانید از خود مراقبت کنید تا مریض نشوید. از نزدیک شدن به هر چیزی که می‌تواند موجب بروز آلرژی در شما شود، خودداری کنید.
استحمام
وارد کردن فشار به بینی بدترین کاری است که می‌توانید در این دوران بکنید. فشار آب دوش می‌تواند به بینی شما آسیب برساند. تا مدتی نباید بینی خود را خیس کنید. از روش‌های دیگری برای تمیز کردن خود استفاده کنید. ناحیه صورت خود را خشک نگه دارید و در هوای مرطوب حمام نمانید. از آب گرم استفاده نکنید و حمام خود را برای مدتی در زمان بسیار کوتاهی انجام دهید.
عینک زدن
عینک روی پل بینی قرار می‌گیرد و می‌تواند تأثیر منفی بر بافت نرم شده و غضروف بینی بگذارد. در صورت لزوم برای مدتی از لنز استفاده کنید.
ماندن زیر آفتاب
آفتاب گرفتن را نیز باید تا مدتی کنار بگذارید. حتی پس از برداشتن بانداژ نیز بینی شما بسیار حساس است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید ممکن است منجر به تغییر رنگ یا عوارض دیگر شود. حتما از کرم ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کنید. کلاه لبه‌دار بپوشید تا روی صورت شما سایه بیفتد.
دوری از سیگار و الکل
سیگار کشیدن و مصرف الکل در هر نوع جراحی خطرناک است. حتما پزشک شما توصیه خواهد کرد که مصرف این موارد را پیش از عمل قطع کنید؛ زیرا روی عمل و پس از آن تأثیر منفی می‌گذارند. سیگار جریان خون را محدود می‌کند. الکل می‌تواند با داروها تداخل پیدا کند و خون را رقیق کند که این امر می‌تواند منجر به خونریزی بیش از حد شود؛ بنابراین مطمئن شوید که تا ۳ هفته اول بعد از جراحی بینی از این مواد دوری می‌کنید. همچنین برای اطلاعات تکمیلی می توانید مقاله اثرات و عوارض سیگار کشیدن بعد از عمل زیبایی بینی را مطالعه نمایید.
دست زدن یا ضربه زدن به بینی
تا حد ممکن است از دست زدن به بینی بعد از عمل خودداری کنید. فشار دادن بینی یا وارد کردن ضربه آن می‌تواند نتیجه را از این رو به آن رو کند. از انجام هر کاری که می‌تواند به بینی فشار بیاورد، خودداری کنید و بینی خود را از هر گونه آسیب محافظت کنید.
آرایش کردن
با این حال در این دوران نباید از لوازم آرایشی استفاده کنید. پوست شما در حال ترمیم است و قرار دادن مواد آرایشی روی آن می‌تواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد و باعث ایجاد عوارضی دیگر شود.
کاهش ورم
یکی دیگر از مراقب‌های بعد از عمل بینی مربوط به کاهش ورم بینی می‌شود. برای این کار می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید. در چند روز اول تا می‌توانید کمپرس سرد روی بخش‌های متورم شده بگذارید. از قرار دادن مستقیم یخ روی پوست خودداری کنید.
از مصرف داروهای ضدالتهابی خوددار کنید مگر این که به تجویز پزشک باشند. داروهای ضدالتهابی می‌توانند باعث تورم و افزایش جریان خون شوند. بدون تائید جراح خود از مسکن یا سایر داروها استفاده نکنید. در چند هفته اول، به خصوص در هفته اول پس از جراحی، مقداری درد و ناراحتی را تجربه خواهید کرد. پزشک شما برای تسکین این درد داروهای مخصوصی را تجویز خواهد کرد. پس نگران نباشید.
به خوبی استراحت کنید
شما برای بهبودی نیاز به استراحت دارید. کمی به خود مرخصی بدهید و در این مدت استراحت کنید. به کارهای خود فکر نکنید و برای عمل خود از قبل برنامه‌ریزی کنید تا زمان کافی برای استراحت کردن داشته باشید. از خانواده برای انجام برخی از کارهای کمک بگیرید و تمامی کارها را خودتان انجام ندهید.
ویزیت شدن توسط پزشک جراح
حتما در روزهایی که پزشک تعیین می‌کند، نزد وی بروید. پزشک روند ترمیم بینی شما را مشاهده و ارزیابی می‌کند. ممکن است در این ملاقات چیزی ببیند که شما متوجه آن نشوید. پس ملاقات با پزشک را جدی بگیرید.
بالا نگه داشتن سر
از دیگر مراقبت های بعد از عمل بینی، مربوط به کنترل حرکات سر و نحوه قرارگیری آن می‌شود. نگه داشتن سر در بالای بدن از تجمع مایع در اطراف محل جراحی و صورت جلوگیری می‌کند. باید به گونه‌ای بخوابید که سر شما در سطح یا پایین‌تر از قلب قرار نگیرد. به پهلو نخوابید و حداقل دو بالش زیر سر خود قرار دهید. به صورت ناگهانی هم تغییر حالت ندهید. اگر به طور ناگهانی از حالت دراز کشیده به نشسته یا ایستاده تغییر وضعیت دهید، ممکن است دچار سرگیجه شوید. اگر دراز کشیده‌اید، قبل از ایستادن یک دقیقه بنشینید. سپس به آرامی بلند شوید.
عدم مصرف غذاهای تند
غذاهای تند می‌توانند باعث گشاد شدن رگ‌های خونی شوند و تورم و کبودی را در مراحل اولیه بهبودی افزایش دهند.
کاهش مصرف نمک
نمک فشار خون شما را افزایش می‌دهد و باعث افزایش تورم و فشار در اطراف محل جراحی می‌شود. برای به حداقل رساندن ناراحتی ناشی از تورم، بهتر است از خوردن غذاهای شور یا افزودن نمک به غذا خودداری کنید.
تغذیه مناسب
پیشتر ذکر کردیم که مصرف نمک و فلفل می‌تواند در این دوره مضر باشد. داشتن تغذیه سالم را در برنامه مراقبت های بعد از عمل بینی خود قرار دهید و حواستان به آن چه می‌خورید باشد. تمرکز روی تغذیه باید قبل از عمل انجام شود تا چند هفته بعد از جراحی ادامه پیدا کند.
در کنار مغذی بودن رژیم غذایی، باید به نوع غذا نیز توجه کنید. نباید غذای سفت بخورید؛ زیرا جویدن تا چند روز اول برای شما خوب نیست و باعث حرکت بینی می‌شود. غذاهای نرم را انتخاب کنید. می‌توانید غذاهای خود را به صورت پوره یا سوپ صاف شده میل کنید.
ممکن است در روز جراحی بسیار احساس گرسنگی کنید. این حالت طبیعی است و به دلیل داروهای بیهوشی رخ می‌دهد. برخی از افراد نیز در کنار گرسنگی، حالت تهوع دارند. در این صورت کمی صبر کنید و غذا نخورید. داروهای تجویز شده برای جلوگیری از تهوع و استفراغ بعد از عمل بینی را مصرف کنید. در صورتی که این حالت تا سه ساعت بعد از عمل ادامه پیدا کرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
سعی کنید در ۲۴ ساعت اول ۲ لیتر آب بنوشید. هر چه می‌نوشید باید به دمای اتاق رسیده باشد. نه حیلی گرم باشد و نه خیلی سرد. در ۷۲ ساعت اول نباید هیچ نوشیدنی گرمی بنوشید. گرمی نوشیدنی می‌تواند سینوس را تحریک کنند و مخاط بینی و خونریزی بیشتری ایجاد کند. ایرادی ندارد در سه روز اول قهوه یا چای بنوشید که گرم نیست اما مراقب میزان مصرف کافئین خود باشید. همچنین برای اطلاعات کامل درباره رژیم غذایی و تغذیه بعد عمل بینی مقاله راهنمایی کامل تغذیه و رژیم غذایی صحیح بعد از جراحی بینی مطالعه نمایید.
افسردگی خفیف
برخی از بیماران پس از عمل دچار افسردگی خفیفی می‌شوند. این حالت اصلاً غیرمعمول نیست. بیشتر بیماران وقتی صورت خود را متورم و کبود می‌بینند، شوکه می‌شوند. واقع‌بین باشید و بدانید که این حالت موقتی است و قرار نیست شما تا آخر این شکلی باشید. سعی کنید زیاد خود را در آینه نگاه نکنید و سرتان را با کارهای دیگری گرم کنید. می‌توانید با عزیزان خود وقت بگذرانید و کار سبکی را انجام دهید که به آن علاقه دارید؛ مثلاً کتاب بخوانید تا فکر شما درگیر تغییرات روی صورت نشود.
مصرف درست داروها
از مهم‌ترین مراقبت های بعد از عمل بینی، مصرف درست داروها است. داروها به دلیلی برای شما تجویز شده‌اند. پس آنان را به درستی مصرف کنید. در عین حال، سر خود داروهای بدون نسخه را مصرف نکنید. اگر به بیماری مبتلا هستید و باید دارویی مصرف کنید، پیش از عمل این موارد را با پزشک خود در میان بگذارید؛ زیرا برخی از داروها می‌توانند روی عمل تأثیر بگذارند. اگر بعد از عمل درد دارید، به پزشک خود بگوید و تنها مسکن‌های تجویز شده او را مصرف کنید. معمولاً مسکن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- ایبوپروفن
این دارو معمولاً هر شش ساعت با غذا باید مصرف شود. علت مصرف آن نیز کاهش تورم و التهاب است. دوز مصرفی هم معمولاً ۴۰۰ میلی‌گرم است.
- پاراستامول / کدئین
معمولاً این دارو را باید هر ۴ ساعت مصرف کنید. این دارو برای کنترل هر گونه درد و ناراحتی خفیف است. نباید بیش از ۸ قرص در ۲۴ ساعت مصرف شود.
مکمل‌های گیاهی، ویتامین‌ها و امثال این موارد را تا ۲۴ ساعت بعد از عمل مصرف نکنید. پس از گذشت یک روز می‌توانید دوباره مصرف آنان را شروع کنید.
عدم مصرف آسپرین
آسپرین دارویی رقیق‌کننده است و خون شما را رقیق می‌کند. اگر باید این دارو را مصرف کنید، با پزشک مشورت کنید تا او در این باره تصمیم بگیرد.
خاصه از روش های مراقبت بعد از عمل بینی
در این مقاله به بررسی روش های مراقبت بعد از عمل بینی پرداختیم. این عمل همانند هر جراحی دیگری بدن شما را ضعیف می‌کند و نیاز است که مراقبت خود باشید و دستورالعمل‌های پزشک را به درستی اجرا کنید. مراقبت به ویژه در روزهای اولیه پس از جراحی بسیار مهم است و هر پشت گوش انداختنی می‌تواند روی نتیجه نهایی عمل شما اثر منفی بگذارد. این عمل زندگی روزمره شما را تا مدتی تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ اما به تدریج می‌توانید به زندگی عادی برگردید اما برای مدت حداقل شش ماه باید مواردی را رعایت کنید. نظر شما درباره روش های مراقبت بعد از عمل بینی چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
